Geanimeerde #Reinbertlezing voor muziekbibliothecarissen van NVMB

Op dinsdag 16 mei gaf ik een lezing over mijn biografie Reinbert de Leeuw: mens of melodie tijdens de netwerkdag van de Nederlandse Vereniging van Muziekbibliotheken (NVMB). Plaats van handeling: de sfeervolle voormalige wachtruimte op perron drie van station Deventer. Het werd een geanimeerde en memorabele middag.

Voor mij was het heel bijzonder om voor dit selecte gezelschap van zo’n dertig muziekbibliothecarissen te mogen spreken. Met velen van hen heb ik uitvoerig contact gehad tijdens het onderzoek voor mijn boek. Sommigen ken ik persoonlijk, met anderen heb ik alleen telefonisch of per e-mail contact onderhouden. Het was leuk nu ook hun gezichten erbij te zien.

Verschijning biografie trending topic op Nu.nl 15-3-2014

Opwaaiend stof

Na een boeiende lezing van Peter Schouten (kennismanager bij Ingressus) over de nieuwe catalogiseerstandaard RDA (Resource, Description & Access) is het mijn beurt. Charlotte Sienema van de programmacommissie geeft een korte, maar levendige introductie. De oren van de aanwezigen zijn meteen gespitst als zij meldt dat ‘de biografie veel stof heeft doen opwaaien’.

Zodra ik achter mijn microfoon plaatsneem en opper dat men mij gerust mag interrumperen, komt er een vraag uit de zaal: ‘Hoe zat het nou precies met al dat opwaaiende stof?’ Terwijl ik vertel over de wonderlijke gang van zaken rond ontstaan en verschijning van mijn biografie is het ‘oh’ en ‘ah’ en ‘tssss’ niet van de lucht.

Fietsassen vol biografieën

– Over de uitgever die laaiend enthousiast is over mijn manuscript maar onmiddellijk afhaakt bij het eerste protest van Reinbert de Leeuw. – Over het in het diepste geheim voorbereiden van de uiteindelijke publicatie met Dolf Weverink van Leporello Uitgevers. – Over hoe die op de dag van verschijnen met fietstassen vol exemplaren rondgaat bij de verzamelde boekhandels. – Over De Leeuws publiekelijk geventileerde woede die echter nooit geconcretiseerd wordt in feitelijke bezwaren.

Bio’s rondbrengen per fiets 14-3-2014

Het was een dollemansrit door een achtbaan aan emoties en stress, die dankzij de vele lovende kritieken toch de moeite waard is gebleken. Ook als ik hierna spreek over leven en werk van Reinbert de Leeuw, toont iedereen zich zeer betrokken. Zo memoreert oud-muziekbibliothecaris Gert Floor hoe hij Maria Stroo, de eerste pianolerares van Reinbert nog heeft gekend. Ook diens docent aan het Muzieklyceum Jaap Spaanderman ligt bij hem en anderen nog goed in het geheugen.

Schönberg met Microsoftbliepjes

Eric van Balkum start bereidwillig vanaf een laptop de meegebrachte muziekvoorbeelden in. Ik leerde hem al tijdens mijn studie muziekwetenschap kennen als catalogiseerder van de onvolprezen, maar inmiddels helaas opgeheven bibliotheek van het Muziekcentrum van de Omroep. Daar heb ik vele uren doorgebracht en beheerder Martie Severt – nu penningmeester van NVMB – heeft voor mijn onderzoek zelfs speciaal nieuwe boeken aangeschaft.

Dat fragmenten uit Schönbergs Tweede Strijkkwartet worden verlevendigd met bliepjes en piepjes van Microsoft, stationsmeldingen en het lawaai van voorbijrazende intercity’s maakt de sfeer er alleen maar geanimeerder op. Net als de spontane uitroep: ‘Reinbert!’ van voorzitter Jantien Dubbeldam bij het met een harde klap openvallende raam. Een auteur kan zich geen betrokkener en empatischer publiek wensen.

Thea Derks met Eric van Balkum aan de laptop (foto Charlotte Sienema)

Bestaansrecht muziekbibliotheek

Na mij snijdt Jos Oegema, (consulent collecties van Bibliotheek Deventer) het probleem aan van de krimpende, of zelfs geheel opgeheven muziekafdelingen in de openbare bibliotheken. ‘Wij hebben 5000 cd’s, die elk vier à vijf keer per jaar worden uitgeleend’, zegt ze. De aanwezigen zijn hoorbaar onder de indruk.

Dat geldt echter niet voor haar nieuwe directeur, die zich afvraagt of de bibliotheek überhaupt nog wel cd’s moet aanbieden. ‘De populairste boeken gaan namelijk zo’n tien keer van de plank, dus afschaffen lijkt voor de hand te liggen.’ Peter Schouten riposteert dat wetenschappelijke werken maar nul tot één keer worden uitgeleend. ‘Moeten we die dan ook maar wegdoen?’

Fysieke cd-collectie triggert nieuwsgierigheid

Hoe kunnen de muziekafdelingen hun bestaansrecht behouden is de vraag. Dat kan bijvoorbeeld door het aanbieden van Spotify-lijsten, oppert iemand. Meerdere mensen wijzen erop dat de fysieke aanwezigheid van cd’s in de bibliotheek belangrijk is. Want juist doordat mensen kunnen struinen in het aanbod worden zij nieuwsgierig. De ervaring is dat leden van bibliotheken met een uitgebreide muziekcollectie vaker cd’s aanvragen bij de Centrale Discotheek Rotterdam.

Onder het genot van een drankje en een hapje wordt nog stevig nagepraat en signeer ik enkele exemplaren van mijn biografie. Ik keer huiswaarts in de hoop dat deze muziekbibliothecarissen nog lang hun mooie en nuttige werk mogen blijven doen. – Zonder hun hulp en toewijding had ik mijn biografie nooit kunnen voltooien.

Naschrift 28 juni 2017. In de juni-nieuwsbrief van NVMB staat een kort verslag van Charlotte Sienema

Advertisement